Δίατα Μονάδων, Keto, Dukan και Δίαιτα Paleo
Ποια δίατα να διαλέξω;
Όλοι κάποια στιγμή της ζωής μας έχουμε μπει στον πειρασμό να δοκιμάσουμε μία δίαιτα που υπόσχεται θεαματικά, εύκολα και γρήγορα αποτελέσματα αδυνατίσματος. Τι ισχύει όμως τελικά; Αξίζει να δοκιμάσουμε μία από αυτές;
Παρακάτω οι 4 δημοφιλείς δίαιτες μπαίνουν στο μικροσκόπιο και εξετάζουμε τα υπέρ και τα κατά τους.
Δίαιτα Μονάδων
Η Δίαιτα Μονάδων με μια ματιά-Τι ισχυρίζεται;
Η δίαιτα των μονάδων είναι μία δίαιτα η οποία βασίζεται στην καταμέτρηση μονάδων. Η δίαιτα αυτή ισχυρίζεται ότι το άτομο μπορεί να τρώει απεριόριστη ποσότητα από μια μεγάλη ποικιλία τροφών. Ουσιαστικά, σε κάθε τροφή αντιστοιχεί μία αξία σε μονάδες ανεξαρτήτου ποσότητας. Οι μονάδες ποικίλουν από 0, που σημαίνει ότι οι τροφές αυτές είναι ελεύθερες και επομένως μπορούμε να τις καταναλώσουμε ελεύθερα, μέχρι 2. Οι τροφές που έχουν 1 μονάδα μπορούν να καταναλωθούν ελεύθερα μέσα όμως στο χρονικό διάστημα της μίας ώρας. Αν υπερβούμε την κατανάλωση της τροφής με αξία 1 μονάδα για πάνω από μία ώρα, θα πρέπει να αφαιρέσουμε μία ακόμη μονάδα από τις ημερήσιες μονάδες που δικαιούμαστε. Μπορούμε δηλαδή να καταναλώσουμε όση ποσότητα θέλουμε από μία τροφή με αξία 1 μονάδα, αρκεί να καταναλωθεί μέσα σε μία ώρα. Να σημειωθεί βέβαια ότι οι μονάδες των τροφών υπολογίζονται ανά είδος. Αν φάει κάποιος δηλαδή μια ποικιλία θαλασσινών θα πρέπει να υπολογίσει τόσες μονάδες όσα και τα διαφορετικά είδη των θαλασσινών ή αν φάει κάποιος ψάρι και προσθέσει λάδι, το γεύμα αυτό θα μετρήσει για 2 μονάδες. Τα αναψυκτικά με ζάχαρη αντιστοιχούν σε 2 μονάδες. Επιπλέον, τροφές που περιέχουν αλεύρι ή/και ζάχαρη προσμετρώνται διαφορετικά και 1 μονάδα τους αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη ποσότητα.
Πόσες μονάδες πρέπει να καταναλώνουμε;
Με βάση τη δίαιτα των μονάδων οι γυναίκες πρέπει να καταναλώνουν 6-7 μονάδες την ημέρα και οι άντρες 7-8 αντίστοιχα. Το κάθε άτομο θα πρέπει να καταναλώνει μέσα στην ημέρα τις μονάδες που του αναλογούν προκειμένου να πετύχει την επιθυμητή απώλεια βάρους. Σε περίπτωση που «κολλήσει» η ζυγαριά, το άτομο θα πρέπει να μειώσει τις ημερήσιες μονάδες του, αλλά δε θα πρέπει να είναι ποτέ κάτω των 5 μονάδων σε ημερήσια βάση.
Θετικά δίαιτας Μονάδων
Στη δίαιτα των μονάδων υπάρχει ελαστικότητα. Καμία τροφή δεν απαγορεύεται από τη στιγμή που το άτομα μένει «πιστό» στον συνολικό αριθμό μονάδων που δικαιούται. Προωθεί την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, καθώς η κατανάλωση του ίδιου φρούτου ή λαχανικού προσδίδει 0 μονάδες (θέλει προσοχή όμως γιατί αν φάει κάποιος 2 διαφορετικά φρούτα, τότε θα πρέπει να υπολογιστούν 2 μονάδες).
Αρνητικά δίαιτας Μονάδων
Η καταμέτρηση μονάδων μπορεί να είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. Από μία πρώτη ματιά η δίαιτα αυτή φαίνεται να δίνει μεγάλη ελευθερία στον καταναλωτή. Όμως, με μια πιο προσεκτική ματιά μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι μπορεί πολύ εύκολα να φτάσει στο ανώτατο όριο των ημερήσιων μονάδων που δικαιούται. Κάποιες τροφές με μηδενικές μονάδες μπορεί να υπερκαταναλωθούν. Η συνολική πρόσληψη, ακόμη και των τροφών που είναι μηδενικών μονάδων, μπορεί να είναι σε τέτοια ποσότητα που να υπερβαίνει τις ενεργειακές ανάγκες του ατόμου και τελικά το άτομο αυτό να μη χάνει βάρος. Επιπλέον, η δίαιτα των μονάδων δεν υπολογίζει την αξία των μονάδων με βάση τις θερμίδες που προσδίδουν ή τη θρεπτική τους σύσταση. Μπορεί δηλαδή κάποιος να καταναλώνει τροφές με πολλές θερμίδες και χαμηλή θρεπτική αξία. Επίσης, η δίαιτα αυτή δεν προάγει την ποικιλία στη διατροφή μας και δε λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες που μπορεί να έχει μία γυναίκα στην εμμηνόπαυση με μία φοιτήτρια που αθλείται.
Συμπέρασμα
Η δίαιτα των μονάδων μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε μη ισορροπημένες και μη υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Επίσης μπορεί κάποιος προκειμένου να μη «φορτωθεί» με μία επιπλέον μονάδα στις συνολικές ημερήσιες μονάδες που δικαιούται, να μπει στον πειρασμό ενός υπερφαγικού επεισοδίου και να αψηφήσει τα φυσικά σημάδια πείνας και κορεσμού.
Δίαιτα Keto
Η Keto με μια ματιά -Τι ισχυρίζεται;
Η κετογενική δίαιτα ξεκίνησε ως μία δίαιτα διαχείρισης της επιληψίας κυρίως στα παιδιά. Αρκετά χρόνια τώρα, όμως, η δίαιτα αυτή ακολουθείται και για την απώλεια βάρους.
H δίαιτα Keto είναι χαμηλή σε υδατάνθρακες και ταυτόχρονα πλούσια σε λιπαρά και σε πρωτεΐνη. Η δίαιτα αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι το σώμα μας χρησιμοποιεί υδατάνθρακες ως κύρια πηγή ενέργειας. Στην περίπτωση όμως που οι υδατάνθρακες είναι σε έλλειψη, το σώμα μας θα αναγκαστεί να κάψει λίπος ή κετόνες (κετόνες είναι οι ουσίες που παράγονται από την καύση του λίπους). Στη δίαιτα keto, οι υδατάνθρακες συνεισφέρουν το 5% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης. Στη δίαιτα keto τους υδατάνθρακες τους παίρνουμε από λαχανικά χαμηλά σε άμυλο και από πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Η πρωτεΐνη προσδίδει περίπου το 20% των ημερήσιων ενεργειακών αναγκών. Πρωτεΐνη παίρνουμε από το κρέας, πουλερικά, ψάρια, θαλασσινά, αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα λιπαρά είναι υπεύθυνα περίπου για το 75% των ημερήσιων θρεπτικών συστατικών. Λιπαρά παίρνουμε από τα διάφορα φυτικά έλαια, ελιές, αβοκάντο, σπόρους, ξηρούς καρπούς, ολόπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα, παχιά κρέατα, βούτυρο.
Θετικά δίαιτας Keto
Η υψηλή κατανάλωση πρωτεϊνης μειώνει την όρεξη, χορταίνει πιο αποτελεσματικά και ενδεχομένως βοηθάει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας. Οι κετόνες που δημιουργούνται μειώνουν επιπλέον το επίπεδο ορμονών που διεγείρουν την όρεξη. Έτσι, η δίαιτα αυτή μπορεί να είναι πιο εύκολο να την ακολουθήσει κάποιος, γιατί το άτομο δε νιώθει έντονη πείνα.
Αρνητικά δίαιτας Keto
Η δίαιτα keto οδηγεί σε ελλείψεις υγρών, βιταμινών, μετάλλων, φυτοχημικών ουσιών και φυτικών ινών, ουσίες που βρίσκονται στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα πρϊόντα ολικής αλέσεως. Για αυτό τον λόγο άτομα πολύ συχνά παραπονιούνται για ζαλάδα και δυσκοιλιότητα. Οι κετόνες δημιουργούν μία δυσάρεστη αναπνοή. Το άτομο μπορεί να τρώει συχνά και σε μεγάλες ποσότητες τροφές πλούσιες σε λιπαρά «κακής» ποιότητας, όπως για παράδειγμα μπέικον. Επιπλέον, άτομα που έχουν ακολουθήσει τη δίαιτα αυτή, έχουν παραπονεθεί ότι παθαίνουν εμμονή με το φαγητό και κύριο μέλημά τους είναι το τι, πόσο και πότε θα φάνε. Επίσης, η δίαιτα αυτή δεν ενδείκνεται για άτομα με νεφρική ανεπάρκεια.
Συμπέρασμα
Με την προϋπόθεση ότι η δίαιτα Keto ταιριάζει στις διατροφικές προτιμήσεις και συνήθειες του ατόμου, το ιατρικό και οικογενειακό ιστορικό του, είναι καλοσχεδιασμένη και περιλαμβάνει τροφές πλούσιες σε «καλά» λιπαρά, μπορεί να ακολουθηθεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα από κάποια άτομα. Θα πρέπει όμως να γίνεται έλεγχος των λιπιδίων στο αίμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα, της νεφρικής λειτουργίας του ατόμου και να μη γίνεται υπερβολική αποφυγή υδατανθράκων ώστε να υπάρξει κετο-οξείδωση.
Δίατα Dukan
Η Dukan με μια ματιά -Τι ισχυρίζεται;
Η δίαιτα Dukan είναι μία δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες, υψηλή σε πρωτεΐνη και χαμηλή σε λιπαρά. Αποτελείται από 4 φάσεις και δεν χρειάζεται το άτομο να περιορίσει την ποσότητα της τροφής που καταναλώνει με την προϋθπόθεση ότι το άτομο είναι προσκολλημένο στους κανόνες της δίαιτας. Η πρώτη φάση της δίαιτας περιλαμβάνει τροφές με χαμηλά λιπαρά και πλούσια σε πρωτεΐνη, για παράδειγμα στήθος κοτόπουλο, γαλοπούλα, αυγά, ψάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα με λίγα λιπαρά και μία μικρή ποσότητα βρώμης. Η φάση αυτή διαρκεί από 3-5 μέρες και επιφέρει μία γρήγορη απώλεια βάρους. Στις επόμενες φάσεις της δίαιτας Dukan εισάγονται σταδιακά τα φρούτα, τα λαχανικά και κάποιες τροφές με υδατάνθρακες και στην τελική φάση επιτρέπονται όλες οι τροφές. Στην τελευταία φάση της δίαιτας το άτομο για μία μέρα την εβδομάδα ακολουθεί τη δίαιτα της πρώτης φάσης.
Θετικά δίαιτας Dukan
Η δίαιτα Dukan οδηγεί σε μία γρήγορη απώλεια βάρους χωρίς να πρέπει να μετράει συγκεκριμένες ποσότητες ή θερμίδες. Επιπλέον, η δίαιτα Ducan δεν προωθεί την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε «κακής» ποιότητας λιπαρά. Επίσης, το άτομο δε νιώθει έντονη πείνα.
Αρνητικά δίαιτας Dukan
Στην πρώτη φάση το άτομο μπορεί να νιώθει ζαλάδα, κούραση, έλλειψη ενέργειας, ξηροστομία, να έχει άσχημη αναπνοή και δυσκοιλιότητα. Η πρώτη φάση αποκλείει τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνες, μέταλλα, φυτοχημικές ουσίες και φυτικές ίνες και δεν έχει ποικιλία, κάτι που μπορεί να κουράσει το άτομο και τελικά να παρατήσει τη δίαιτα αυτή.
Συμπέρασμα
Η γρήγορη απώλεια βάρους μπορεί να λειτουργεί ως κίνητρο αρχικά. Δυστυχώς όμως, είναι μία δίαιτα που είναι δύσκολη να ακολουθήσει κανείς μακροπρόθεσμα. Επίσης, μακροπρόθεσμα το άτομο δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του σε βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, φυτοχημικές ουσίες και φυτικές ίνες. Μια καλοσχεδιασμένη εκδοχή της δίαιτας αυτής για περιορισμένο χρονικό διάστημα μπορεί να αποφέρει επιθυμητά αποτελέσματα χωρίς να δημιουργηθούν διατροφικές ελλείψεις.
Δίαιτα Paleo
Η Paleo με μια ματιά -Τι ισχυρίζεται;
Η δίαιτα αυτή βασίζεται στη διατροφή που, οι δημιουργοί της δίαιτας αυτής, θεωρούν ότι ακολουθούσαν οι προϊστοικοί άνθρωποι. Ενθαρρύνει την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και όχι επεξεργασμένων τροφών, όπως επεξεργασμένα κρέατα ή επεξεργασμένα φυτικά έλαια. Περιλαμβάνει κρέας, πουλερικά, ψάρι, θαλασσινά, αυγά, σπόρους, ξηρούς καρπούς, φρούτα, λαχανικά, βότανα και μπαχαρικά. Από την άλλη πλευρά αποκλείει μεγάλες ομάδες τροφίμων, γαλακτοκομικά προϊόντα και τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, όπως δημητριακά, ρύζι, ψωμί, πατάτα.
Θετικά δίαιτας Paleo
Είναι μια απλή δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνη και φυτικές ίνες και παράλληλα χαμηλή σε αλάτι. Ενθαρρύνει την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και αποθαρρύνει την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών (π.χ. πατατάκια, γλυκά, αλλαντικά). Είναι αρκετά εύκολη στο να την ακολουθήσει κάποιος.
Αρνητικά δίαιτας Paleo
Η δίαιτα paleo αποκλείει ολόκληρες ομάδες τροφών (π.χ. γαλακτοκομικά προϊόντα και δημητριακά) και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις. Επίσης, ενισχύει την κατανάλωση του κόκκινου κρέατος, η μεγάλη κατανάλωση του οποίου μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονές.
Συμπέρασμα
Θα πρέπει να είναι καλοσχεδιασμένη για να μην αναπτυχθούν διατροφικές ελλείψεις. Μία εκδοχή της δίαιτας paleo που θα περιλαμβάνει προϊόντα ολικής άλεσης, ημιάπαχα γαλακτοκομικά προϊόντα και όσπρια και και κατανάλωση του κόκκινου κρέατος με μέτρο, θα ήταν μια ισορροπημένη εναλλακτική.
Τελικά; Υπάρχει η ιδανική δίαιτα για μένα;
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι δεν υπάρχει μία δίαιτα που να είναι ιδανική για όλους. Ο καθένας με τη βοήθεια του ειδικού διατροφολόγου μπορεί να βρει ποιος είναι ο τρόπος που του/της ταιριάζει και που τελικά θα τον/την οδηγήσει στο αδυνάτισμα. Ο τρόπος αυτός όμως θα πρέπει να διέπεται από τις αρχές της σωστής και υγιεινής διατροφής: ποικιλία, μέτρο και ισορροπία, γιατί πάνω από όλα πρέπει να φροντίζουμε τη σωματική μας και τη ψυχική μας υγεία.
Διαβάστε περισσότερα για την ισορροπημένη διατροφή καθώς και πώς συγκεκριμένες περιόδοι της ζωής μας σχετίζονται με διαφορετικές διατροφικές ανάγκες και απαιτούν διαφορετική διατροφική προσέγγιση.
Ελάτε να δούμε μαζί πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ισορροπημένη διατροφή που ανταποκρίνεται στις δικές σας ανάγκες!
