Η γαστρίτιδα αποτελεί μία από τις πιο συχνές, και θα μπορούσαμε να πούμε και πιο «ύπουλες» ασθένειες, που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο.

Τι είναι η γαστρίτιδα;

Ο όρος γαστρίτιδα συχνά χρησιμοποιείται ευρέως για να περιγράψει τα κλινικά συμπτώματα που εκδηλώνονται στο άνω γαστρεντερικό σύστημα, όπως για παράδειγμα:

  • το κάψιμο που νιώθει κάποιος όταν τρώει κάτι
  • το φούσκωμα
  • τον πρώιμο κορεσμό
  • τον στομαχικό πόνο

Αυτό όμως είναι μη δόκιμο. Τα παραπάνω συμπτώματα αποτελούν στην πραγματικότητα συμπτώματα δυσπεψίας. Γαστρίτιδα είναι η φλεγμονή της εσωτερικής επιφάνειας (βλεννογόνου) του στομάχου που παρουσιάζει οίδημα ή κοκκινίλα. Η γαστρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, όπου κάνουμε λόγο για οξεία γαστρίτιδα, ή χρόνια που σημαίνει ότι εξελίσσεται σταδιακά.

Τι προκαλεί γαστρίτιδα;

Παράγοντες που προκαλούν φλεγμονή στο βλεννογόνο του στομάχου και κατ’ επέκταση γαστρίτιδα μπορεί να είναι:

      1. περιβαλλοντικοί παράγοντες (π.χ. ιοί, μύκητες, παράσιτα, βακτήρια – το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter Pylori, H. pylori) είναι ένα βακτήριο που αποτελεί συχνή αιτία γαστρίτιδας) ή

  1. ανοσολογικοί παράγοντες (π.χ. αυτοάνοσα, αλλεργίες, στρες)

Πώς γίνεται η διάγνωση της γαστρίτιδας;

Οι ιστολογικές εξετάσεις παραμένουν το gold standard για τη διάγνωση της γαστρίτιδας. Μόλις γίνει η διάγνωση της γαστρίτιδας θα πρέπει να αναζητηθεί η αιτία που την έχει προκαλέσει και έπειτα να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Για παράδειγμα, αν η γαστρίτιδα οφείλεται στo ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού θα πρέπει να δοθεί η αντίστοιχα κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Το αν η θεραπεία θα είναι αποτελεσματική αποδεικνύεται μέσω επανελέγχων (για παράδειγμα, αν η γαστρίτιδα οφείλεται στο ελικοβακτηρίδιο, ο επανέλεγχος μπορεί να γίνει με τη δοκιμασία αναπνοής ουρίας ή με το τεστ αντιγόνου ελικοβακτηριδίου στα κόπρανα). Δυστυχώς, για τη γαστρίτιδα που οφείλεται σε κάποιο αυτοάνοσο νόσημα δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά μόνο διαχείριση των συμπτωμάτων.

Ατροφική και μη ατροφική γαστρίτιδα

Είναι σημαντικό, επίσης, να γίνει και ο διαχωρισμός μεταξύ ατροφικής και μη ατροφικής γαστρίτιδας. Η ατροφική γαστρίτιδα είναι συνήθως ανθεκτική και δεν περνάει από μόνη της, ενώ ο μη ατροφικός τύπος σχετίζεται με καταστροφή του βλεννογόνου, η οποία μπορεί να αποκατασταθεί σχετικά εύκολα. Ο μη ατροφικός τύπος γαστρίτιδας αν δε θεραπευτεί μπορεί να εξελιχθεί σε ατροφικό τύπο.

Ποια είναι τα συμπτώματα της γαστρίτιδας;

Υπάρχουν περιπτώσεις χρόνιας γαστρίτιδας όπου δεν υπάρχει εμφανή συμπτωματολογία. Συχνά, όμως ασθενείς που υποφέρουν από γαστρίτιδα αναφέρουν ότι υποφέρουν από: 

  • κοιλιακό άλγος
  • φούσκωμα
  • ναυτία
  • έμετο
  • απώλεια όρεξης

Διατροφή και γαστρίτιδα

Οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες αποτελούν κομμάτι της θεραπείας της γαστρίτιδας, καθώς η τροφή επηρεάζει την κινητικότητα του στομάχου και την έκκριση οξέος.

Στόχος της διατροφικής θεραπείας είναι η βελτίωση των συμπτωμάτων και η αναχαίτιση της εξέλιξής της.

Τροφές που πρέπει να αποφεύγονται

  • Η υψηλή συγκέντρωση υδατανθράκων στο στομάχι διεγείρει τους οσμο-υποδοχείς του στομάχου και αυτό προκαλεί καθυστέρηση στο ξεφούσκωμα του στομάχου. 
  • Tροφές πλούσιες σε λιπαρά καθυστερούν τη γαστρική κένωση. Για αυτό τον λόγο, τροφές πλούσιες σε απλά σάκχαρα και λιπαρά είναι καλό να αποφεύγονται στα άτομα που υποφέρουν από γαστρίτιδα. 
  • Η υψηλή κατανάλωση αλατιού και νιτρωδών ουσιών μπορεί να την επιδεινώσει. Η μεγάλη πρόσληψη χλωριούχου νατρίου (αλατιού) μπορεί να καταστρέψει τα τοιχώματα του στομάχου και να αυξήσει την παραγωγή φλεγμονωδών στοιχείων εντείνοντας τη φλεγμονή. 
  • Οι αλκοόλες σακχάρων (π.χ. σορβιτόλη, μαννιτόλη, ξυλιτόλη, μαλτιτόλη)  είναι γλυκαντικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ευρέως σε light τρόφιμα και τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Οι αλκοόλες σακχάρων μπορούν να αλλοιώσουν το εντερικό μικροβίωμα και να προάγουν φλεγμονώδεις διαδικασίες. Για αυτό τον λόγο, είναι καλό να περιοριστεί η κατανάλωσή τους. 

Ειδικότερα, τροφές όπως:

  1. επεξεργασμένα κρέατα (αλλαντικά)
  2. τηγανητές και λιπαρές τροφές
  3. μαγειρεμένα έλαια
  4. παστά ψάρια
  5. τουρσί
  6. πολύ γλυκές και καυτερές τροφές
  7. υπερ-επεξεργασμένες τροφές
  8. καφεΐνη και 
  9. αλκοόλ

είναι καλό να αποφεύγονται.

Να σημειώσουμε, επίσης, ότι πολύ συχνά άτομα με γαστρίτιδα έχουν χαμηλή βιταμίνη Β12. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνουν αιματολογικές εξετάσεις και τυχόν έλλειψη να διορθωθεί.

Σε γενικές γραμμές το άτομο που υποφέρει από γαστρίτιδα θα πρέπει να κάνει μικρά και συχνά γεύματα και να αποφεύγει την άστατη πρόσληψη τροφών. Ένα διατροφικό ημερολόγιο καταγραφής των συμπτωμάτων και πρόσληψης βοηθάει στο να εντοπίσουμε ποιες τροφές επιδεινώνουν και ποιες ανακουφίζουν τα συμπτώματα.

Αν χρειάζεσαι δικό σου εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής για τη διαχείριση της γαστρίτιδας μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μου στο info@baskini.gr ή να κλείσεις το ραντεβού σου online.

Αποποίηση ευθύνης

Οι πληροφορίες που παρέχονται στο παρόν ιστολόγιο έχουν ενημερωτικό και μόνο χαρακτήρα και δεν προορίζονται για τη διάγνωση ή τη θεραπεία τυχόν ιατρικών θεμάτων. Ουδεμία από τις αναγραφόμενες πληροφορίες έχει πρόθεση να υποκαταστήσει οποιαδήποτε εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία. Χρειάζεται πάντα να ζητάτε ατομικές συμβουλές, προσαρμοσμένες στις δικές σας ανάγκες και επιθυμίες, από τον προσωπικό γιατρό και διαιτολόγο σας. Αν θέλετε το δικό σας εξατομικευμένο πρόγραμμα μπορείτε να κλείσετε online το ραντεβού σας ή να τηλεφωνήσετε στο 2310 229 099.

Βιβλιογραφία

  •         Choi MK, Kang MH, Kim MH. Dietary intake assessment and biochemical characteristics of blood and urine in patients with chronic gastritis. ClinNutrRes. 2015;4:90-6. doi: 10.7762/cnr.2015.4.2.90.
  •         Li Y, Su Z, Li P, Li Y, Johnson N, Zhang Q, Du S, Zhao H, Li K, Zhang C, Ding X. Association of Symptoms with Eating Habits and Food Preferences in Chronic Gastritis Patients: A Cross-Sectional Study. EvidBasedComplementAlternat Med. 2020;2020:5197201. doi: 10.1155/2020/5197201.
  •         Pennelli G, Grillo F, Galuppini F, Ingravallo G, Pilozzi E, Rugge M, Fiocca R, Fassan M, Mastracci L. Gastritis: update on etiological features and histological practical approach. Pathologica. 2020;112:153-165. doi: 10.32074/1591-951X-163.
  •         Rugge, M., Sugano, K., Sacchi, D. et al. Gastritis: An Update in 2020. Curr Treat Options Gastro 2020; 18:488–503. doi: 10.1007/s11938-020-00298-8.