μαγείρεμα στη χύτρα

Πολλές φορές χρειάζεται μέσα σε λίγη ώρα να προλάβουμε να διεκπεραιώσουμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα: να συμμαζέψουμε, να καθαρίσουμε, να μαγειρέψουμε και πολλά άλλα. Ειδικότερα όσον αφορά το μαγείρεμα, η χύτρα ταχύτητας φαντάζει μια ελκυστική επιλογή που μπορεί να μας «λύσει» τα χέρια και να μειώσει τον χρόνο που απαιτεί το μαγείρεμα.

Αποτελεί όμως έναν υγιεινό τρόπο μαγειρέματος; Διατηρούνται οι βιταμίνες και τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά ή καταστρέφονται και το τελικό προϊόν είναι μία μη ποιοτική τροφή; 

Τρόποι Μαγειρικής

Αρχικά να ξακαθαρίσουμε ότι οποιοσδήποτε τρόπος μαγειρικής αναπόφευκτα θα καταστρέψει θρεπτικά συστατικά που είναι ευαίσθητα στις υψηλές θερμοκρασίες. Για παράδειγμα, η βιταμίνη C, οι βιταμίνες του συμπλέγματος B και τα ω-3 λιπαρά οξέα δεν μπορούν να διατηρηθούν ακέραια στις υψηλές θερμοκρασίες. Από την άλλη πλευρά, το μαγείρεμα καθιστά κάποια άλλα θρεπτικά συστατικά πιο βιοδιαθέσιμα (δηλαδή, ο οργανισμός μας μπορεί πιο εύκολα να τα αφομοιώσει). Παραδείγματος χάρη, το λυκοπένιο, η β-καροτένη, ο σίδηρος και άλλα μέταλλα απορροφώνται πιο αποτελεσματικά όταν οι τροφές που τις περιέχουν έχουν μαγειρευτεί (άλλος ένα λόγος, δηλαδή, για να υπάρχει ισορροπία μεταξύ της κατανάλωσης μαγειρεμένου φαγητού και ωμοφαγίας.) 

Οπότε, η ερώτηση που παραμένει να απαντηθεί είναι αν τελικά το μαγείρεμα στη χύτρα ταχύτητας οδηγεί σε διατροφικά υποδεέστερες τροφές από το αν οι ίδιες τροφές έχουν μαγειρευτεί με κάποια άλλη μέθοδο.

Ας ξεκινήσουμε, όμως, πρώτα βλέποντας πώς λειτουργεί η χύτρα ταχύτητας.

μαγείρεμα στη χύτρα

Πώς λειτουργεί η χύτρα ταχύτητας;

Όλες οι τροφές περιέχουν μέσα τους νερό. Όταν μαγειρεύουμε μία τροφή ουσιαστικά μεταφέρουμε θερμότητα από μία πηγή θερμότητας (για παράδειγμα το μάτι της κουζίνας ή τις αντιστάσεις στον φούρνο) στο μαγειρικό σκεύος. Στη συνέχεια, η θερμότητα περνάει από το μαγειρικό σκέυος στην τροφή. Το πόσο γρήγορα θα μαγειρευτεί η τροφή έχει να κάνει με το σημείο βρασμού του νερού που περιέχει η τροφή. Όσο υψηλότερο είναι το σημείο βρασμού, τόσο λιγότερο χρόνο χρειάζεται η τροφή για να μαγειρευτεί και με την ίδια λογική όσο χαμηλότερο είναι το σημείο βρασμού, τόσο περισσότερος χρόνος απαιτείται για να μαγειρευτεί. Ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν το σημείο βρασμού είναι η πίεση. Η υψηλότερη πίεση οδηγεί και σε υψηλότερο σημείο βρασμού και άρα σε μικρότερο χρόνο μαγειρέματος.

Έτσι, λοιπόν, η χύτρα ταχύτητας συνδυάζει τους νόμους της φυσικής με την τεχνολογία για να μπορέσουν οι τροφές να μαγειρευτούν γρήγορα. Στη χύτρα ταχύτητας δεν είναι, δηλαδή, οι υψηλότερες θερμοκρασίες που οδηγούν στο πιο γρήγορο μαγείρεμα, αλλά η υψηλότερη πίεση που  δημιουργεί το αεροστεγές κλείσιμο της χύτρας και ο εγκλωβισμός του ατμού μέσα της. Κατά τη διάρκεια μαγειρέματος με τη χύτρα ταχύτητας δε σχηματίζονται συγκεκριμένες επιβλαβείς χημικές ουσίες που δημιουργούνται κατά το ψήσιμο σε υψηλές θερμοκρασίες στον φούρνο ή στην ψησταριά. Άλλοι τρόποι μαγειρικής, όπως το ψήσιμο στον φούρνο ή το μπάρμπεκιου, χρησιμοποιούν πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες και μπορεί να οδηγούν τελικά σε μεγαλύτερες απώλειες συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών. Αν καταναλώσει κανείς και το υγρό μέσα στο οποίο μαγειρεύτηκε το φαγητό, θα αναπληρώσει και κάποιες από τις απώλειες των θρεπτικών συστατικών που «πέρασαν» από την τροφή στο υγρό που μαγειρεύτηκε. Επιπλέον, η μείωση του χρόνου μαγειρέματος ενδεχομένως να συμβάλλει στη διατήρηση των θρεπτικών συστατικών. 

Είναι υγιεινό να μαγειρεύω με χύτρα ταχύτητας;

Στην αρχική ερώτηση, λοιπόν, αν το μαγείρεμα στη χύτρα ταχύτητας αποτελεί έναν υγιεινό και ασφαλή τρόπο μαγειρέματος, η απάντηση είναι ναι. Αρκεί να μη χρησιμοποιούμε αποκλειστικά και μόνο τον συγκεκριμένο τρόπο μαγειρέματος, αλλά μια ποικιλία από διαφορετικούς τρόπους παρασκευής φαγητού. O κάθε διαφορετικός τρόπος έχει τα δικά του μοναδικά οφέλη.

Κι ας μην ξεχνάμε ότι στο κάτω-κάτω όλα στη ζωή έχουν να κάνουν με την ισορροπία!

•Βρήκες αυτό το άρθρο χρήσιμο; Ακολούθα με στο Facebook και το Instagram για να είσαι πάντα πλήρως ενημερωμένη/ος πάνω σε θέματα διατροφής, υγείας και ευεξίας.

•Αν σε απασχολεί κάτι σχετικά με τη διατροφή σου, μη διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μου εδώ!